Co to miedź wie praktycznie każdy. Jest to jeden z popularniejszych pierwiastków chemicznych i materiał wykorzystywany w przemyśle metalowym czy zgrzewalniczym. Jednak kiedy zapytamy czym jest miedź stopowa, to raczej mało kto udzieli odpowiedzi. Ma to oczywiście związek z miedzią i to duży. Miedź stopowa to stop miedzi z innym metalem w określonych proporcjach, jednak najczęściej inny metal nie przekracza łącznie 2% całości materiału.
Miedź stopowa
Jeśli chodzi o przemysł zgrzewalniczy, przede wszystkim do zgrzewania czy spawania wykorzystuje się miedź chromową i miedź srebrową. Jak sama nazwa mówi miedź chromowa to stop miedzi z chromem (od 0,5 do 1,2% chromu) a miedź srebrowa to stop miedzi ze srebrem (od 0,045 do 2% srebra). Miedź chromowa to często wykorzystywany materiał do produkcji elektrod zgrzewarek. Miedź srebrowa jest zaś często wykorzystywana jako druty uzwojenia silników elektrycznych, do lutowania, ale także, podobnie do innych stopów miedzi – jako elektrody do zgrzewarek czy spawania.
Ogólnie przyjmuje się wykorzystywanie około 13 rodzajów miedzi stopowej, są to m.in.: miedź arsenowa, chromowa, cynowa, kadmowa, maganowa, srebrowa, tellurowa czy cyrkonowa. Oprócz wyżej wymienionego zastosowania w przemyśle zgrzewalniczym i spawalniczym, można spotkać miedź stopową chociażby w produkcji elementów aparatury chemicznej.
Stopy miedzi
Jednak tego typu miedź to tylko jeden z rodzajów stopu Jeśli stop zawiera większą ilość pierwiastków określa się ją jako:
- brązy (ponad 2% cyny, aluminium, manganu czy krzemu)
- mosiądze (cynk w ilości około 40%)
- miedzionikle (nikiel w ilości powyżej 2%)
- spiże (cyna około 11%, cynk od 2 do 7% czy ołów od 2 do 6%)
Wyjątkiem od tej reguły są jedynie stopy złota i srebra, gdzie wystarczy, że ich zawartość w stopie przekroczy 10%, to nazywa się je już stopem złota lub stopem srebra, pomimo, że większą część stopu nadal tworzy miedź. Przyjęto tak głównie ze względu na ogromną wartość złota i srebra w takim stopnie i jego większemu znaczeniu niż miedzi.
Zastosowanie stopów miedzi
Stopy miedzi to bardzo często spotykany materiał. Najpopularniejsze stopy miedzi mają różnorakie zastosowanie, można powiedzieć, że w prawie każdej możliwej branży – od produkcji armatury łazienkowej i kuchennej, przez części samochodowe, elementy statków, narzędzi, aż po produkcję maszyn specjalistycznych, przemysł elektryczny, spawalniczy i zgrzewalniczy. Oczywiście ile stopów, tyle zastosowań i niektóre z nich są bardzo indywidualne jak chociażby miedź arsenowa, którą wykorzystuje się do produkcji elementów profesjonalnej aparatury chemicznej.
Ciekawostką jest fakt, ze już od czasów starożytności wykorzystywano miedź i jej stopy (to właśnie od brązów, czyli stopu miedzi powstała nazwa epoka brązu) do budowy wielu budynków i narzędzi. Kiedyś z brązów potrafiono zrobić praktycznie wszystko. Dzisiaj miedź i jej stopy są również wykorzystywane do produkcji przewodów elektrycznych, instalacji wodociągowych, pokryć dachów czy produkcji maszyn przemysłowych.